Mία είναι η ουσία, ανακαλύψτε την πληροφορία

Του Μιλτιάδη Κοτζιάμπαση

ΠΕ 70

Υποδιευθυντή στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Καρύστου

Όπως όλοι γνωρίζουμε, ζούμε στην εποχή της πληροφορίας.  Η επιτυχία στη ζωή μας και η μετέπειτα πορεία μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν θα ανακαλύψουμε πρώτοι-ες χρήσιμες πληροφορίες οι οποίες θα επηρεάσουν τους ανθρώπους και το κοινωνικό σύνολο γενικότερα.

Μεγαλύτερο πλεονέκτημα από την αναζήτηση & ενσωμάτωση πληροφοριών στη διδακτική-μαθησιακή διαδικασία είναι ο τεράστιος όγκος πληροφοριών στον οποίο ο κάθε μαθητής-τρια χωρίς ιδιαίτερο  κόστος μπορεί να έχει πλέον πρόσβαση.  Επιπλέον, φεύγουμε από το μοντέλο του παντογνώστη και αλάνθαστου δασκάλου και περνάμε στο πρότυπο ενός εκπαιδευτικού ο οποίος δείχνει στο μαθητικό δυναμικό πώς να αναζητά και πώς να κρίνει τις πληροφορίες που βρίσκει στο διαδίκτυο.

Στόχος επομένως του σύγχρονου σχολείου είναι να προσφέρει στους μελλοντικούς πολίτες αυτής της χώρας τις απαραίτητες πυρηνικές γνώσεις οι οποίες θα αποτελέσουν τα θεμέλια πάνω στα οποία θα χτίσουν αργότερα με τη βοήθεια των πληροφοριών που θα βρίσκουν, θα ταξινομούν και θα χρησιμοποιούν από το διαδίκτυο.

Από τα παραπάνω εύκολα μπορεί κανείς να κρίνει πως το μεγαλύτερο μειονέκτημα  και ο μεγαλύτερος κίνδυνος που εγκυμονεί από την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο είναι να πέσουμε στην παγίδα των ψεύτικων νέων και της παραπληροφόρησης, η οποία τα τελευταία χρόνια γιγαντώνεται με τεράστιες διαστάσεις και απρόβλεπτες συνέπειες.  Από το κίνημα κατά των εμβολίων μέχρι το κίνημα της επίπεδης γης βλέπουμε συνεχώς πως πολλές φορές οι άνθρωποι υιοθετούν πληροφορίες άκριτα χωρίς να τις έχουν φιλτράρει.

Γίνεται φανερό λοιπόν πως ο δάσκαλος και η δασκάλα στις μέρες μας, πέρα από όλα τα απαραίτητα εφόδια, πρέπει να έχει τη δυνατότητα να κρίνει πρώτα ο ίδιος-η ίδια την ορθότητα των όσων διαβάζει στο διαδίκτυο και στη συνέχεια να μεταλαμπαδεύσει αυτή την ικανότητα, σε όποιο βαθμό αυτό μπορεί να συμβεί και ανάλογα με την ηλικία των μαθητών-τριών,  στα παιδιά που περνάνε από τα χέρια του.  Κατά την άποψή μου, ο-η εκπαιδευτικός θα πρέπει να υιοθετήσει την αναζήτηση πληροφοριών και να την κάνει μέρος της διδασκαλίας του με τρεις βασικές προϋποθέσεις:

1)    Να παρουσιάσει και να δείξει στην τάξη του πώς να εντοπίζει τις ψεύτικες ειδήσεις και τα σημεία που χρήζουν προσοχής σε ένα άρθρο και αποδεικνύουν πως κάτι δεν πάει καλά με τα όσα γράφει.

2)    Επιπλέον, πρέπει να αποφευχθεί η γενική αναζήτηση πληροφοριών (π.χ. βρείτε πληροφορίες για τον Κολοκοτρώνη).  Είναι αναγκαίο να δίνονται στα παιδιά στοχευμένες ερωτήσεις και αν είναι δυνατόν και διαδικτυακοί ιστότοποι,  οι οποίοι θα έχουν ελεγχθεί πρώτα από τον εκπαιδευτικό, ώστε να εκπαιδευτούν οι μαθητές-τριες στην αναζήτηση  συγκεκριμένων πληροφοριών μέσα από το κείμενο και όχι  γενικών και αόριστων που μπορούν απλά να παρατεθούν με μία αντιγραφή-επικόλληση.

3)    Ακόμη, καλό θα είναι ο-η εκπαιδευτικός να έρθει σε επαφή με τους γονείς, ώστε να διαπιστώσει αν όλα τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή, γιατί αλλιώς μπορεί να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες στον ψυχικό τους κόσμο  και να νιώσουν άσχημα, και σε δεύτερη φάση να ελέγξει αν είναι σε θέση οι γονείς να έχουν τον απόλυτο έλεγχο πάνω στο παιδί τους όσον αφορά τη χρήση της τεχνολογίας.

Απ’ όλα τα παραπάνω συνάδει το συμπέρασμα πως δεν είναι δυνατόν, σε έναν κόσμο που η πληροφορία εξελίσσεται και γιγαντώνεται με τεράστιους ρυθμούς, να αφήσουμε τα παιδιά μας ηλεκτρονικά αναλφάβητα.  Ωστόσο, θα πρέπει να τους προσφέρουμε τα κατάλληλα εφόδια, ώστε να μπορούν να διακρίνουν την αλήθεια από το ψέμα.  Και ποιος άραγε μπορεί να το κάνει αυτό καλύτερα, αν όχι ένας επιμορφωμένος και καταρτισμένος εκπαιδευτικός πάνω στα τεχνολογικά θέματα;

Άρθρο μου στον Ευβοϊκό Τύπο στις 23/10/2019